Czym jest procedura triage?

Spis treści

• Co to jest triaż?
• Zasady przeprowadzania triage
  • Segregacja ratunkowa w systemie START
• Triaż ? co oznaczają poszczególne kolory?
• Jak przeprowadza się triaż na SOR-ze?
• Dbaj o swoje bezpieczeństwo!

Ratownicy medyczni w sytuacjach kryzysowych muszą działać szybko i efektywnie, często w ekstremalnych warunkach. W ich pracy niezbędna jest też sprawna współpraca zespołowa. Właśnie z tego powodu powstał system triage, który pozwala na szybką ocenę stanu zdrowia poszkodowanych i ustalenie priorytetów w udzielaniu pomocy. Co to jest triaż i jak usprawnia pracę zespołów medycznych? Wyjaśniamy.

Co to jest triaż?

Triage (triaż) to procedura medyczna polegająca na szybkim ocenianiu stanu zdrowia pacjentów w sytuacjach nagłych, mająca na celu ustalenie priorytetów w udzielaniu pomocy. Stosuje się ją przede wszystkim w przypadkach masowych wypadków, katastrof lub innych kryzysów, gdzie liczba poszkodowanych przekracza dostępne zasoby medyczne. Dzięki triage możliwe jest skuteczne zarządzanie ograniczonymi środkami, koncentrując się na ratowaniu jak największej liczby osób, uwzględniając ciężkość obrażeń i szanse na skuteczne leczenie. System triage stosowany jest zarówno w szpitalnych oddziałach ratunkowych, jak i przez zespoły ratownictwa medycznego. Procedura ta jest niezbędna nie tylko w sytuacjach katastroficznych, ale także w codziennej pracy szpitali, gdzie ułatwia zarządzanie pacjentami.

Zasady przeprowadzania triage

Przeprowadzanie triage opiera się na kilku zasadach, które mają na celu szybkie i efektywne zarządzanie sytuacją kryzysową. Na początku tworzone jest stanowisko triage, zazwyczaj umiejscowione na początku łańcucha pomocy medycznej ? np. przy wejściu do szpitala lub w miejscu wypadku. Personel dokonuje szybkiej oceny stanu pacjentów, używając systemu kolorowych kodów, które wskazują na pilność udzielenia pomocy. System ten musi być prosty i jednoznaczny, aby w warunkach stresu i chaosu optymalnie wykorzystać dostępne zasoby i skupić się na najciężej poszkodowanych osobach.

Segregacja ratunkowa w systemie START

System START (Simple Triage and Rapid Treatment) jest najczęściej stosowaną metodą segregacji ratunkowej w sytuacjach masowych wypadków. Opiera się na szybkiej ocenie kilku kluczowych czynników, które decydują o przydzieleniu pacjenta do odpowiedniej grupy pilności. 

Oceniane są następujące elementy:

• Zdolność do samodzielnego poruszania się poszkodowanego.
• ABC: drożność dróg oddechowych (A), częstotliwość oddechów (B) oraz obecność tętna na tętnicy promieniowej i czas nawrotu kapilarnego ?.
• Stan przytomności, szczególnie zdolność do reagowania na polecenia.
• Oddziaływanie czynników CBRNER (chemicznych, biologicznych, radiologicznych, nuklearnych, wybuchowych), zwłaszcza toksyczność.

Na podstawie tych ocen poszkodowani są klasyfikowani do odpowiednich grup, oznaczonych kolorami.

Co oznaczają poszczególne kolory w procesie triaż?

Po dokonaniu oceny stanu poszkodowanego otrzymuje on samozaciskową opaskę odblaskową tzw. opaskę triage w jednym z czterech kolorów:

• Kolor czarny ? oznacza osoby, które są nieprzytomne, nie oddychają, nie mają tętna lub mają rozległe urazy, które nie dają szans na przeżycie.

• Kolor czerwony ? przydzielany osobom, które wymagają natychmiastowej pomocy i transportu w pierwszej kolejności. Są to pacjenci nieprzytomni, z poważnymi urazami, np. kręgosłupa, porażeniem, wstrząsem, rozległymi poparzeniami czy kobiety w ciąży.

• Kolor żółty ? osoby, które powinny otrzymać pomoc do 20 minut, a definitywne leczenie do 24 godzin. Należą tu pacjenci z urazami głowy, przytomni lub splątani, z urazami kręgosłupa, skomplikowanymi złamaniami, a także dzieci do 6. roku życia.

• Kolor zielony ? oznacza osoby, które mogą być transportowane jako ostatnie. Są to pacjenci z mniej poważnymi obrażeniami, np. złamaniami, powierzchownymi ranami czy niewielkimi oparzeniami, które nie zagrażają ich życiu.

Jak przeprowadza się triaż na SOR-ze?

Triaż na SOR-ze przeprowadzany jest zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 27 czerwca 2019 r. Po przeprowadzeniu segregacji medycznej pacjent zostaje przypisany do jednej z pięciu kategorii, zależnie od pilności udzielenia pomocy:

• Kolor czerwony oznacza konieczność natychmiastowego kontaktu z lekarzem.
• Kolor pomarańczowy wskazuje, że czas oczekiwania na konsultację nie powinien przekroczyć 10 minut. 
• Kolor żółty oznacza możliwość oczekiwania do godziny.
• Kolor zielony ? czas oczekiwania do dwóch godzin, 
• Kolor niebieski ? oczekiwanie do czterech godzin. 

W odróżnieniu od innych systemów triage, pacjenci SOR-u zazwyczaj nie otrzymują opasek, a kolor przypisany im w ramach triage jest odnotowywany w dokumentacji medycznej. Dzięki temu systemowi możliwe jest efektywne zarządzanie czasem oczekiwania na pomoc.

Dbaj o swoje bezpieczeństwo!

Wypadki zawsze dotykają nas niespodziewanie, dlatego tak ważne jest, aby codziennie dbać o swoje bezpieczeństwo. Czasem wystarczy prosty element, jak odblaski, by zminimalizować ryzyko wypadku. Pamiętaj, aby mieć w swoim samochodzie kamizelkę odblaskową, nie tylko dla Twojej ochrony, ale i innych uczestników ruchu. W razie wypadku, jeśli będziesz świadkiem zdarzenia, kamizelka pomoże Ci zadbać o własne bezpieczeństwo, gdy będziesz udzielać pomocy innym. Przygotowanie na niespodziewane sytuacje to pierwszy krok do ochrony siebie i innych. Każdy środek ostrożności może zrobić ogromną różnicę, dlatego warto być gotowym na wszelkie ewentualności.